Maalesef ülkemizde gerekli özenin gösterilmediği konulardan biri olan aydınlatma, özellikle işyerilerinde yapılacan işin gereklilikleri ve çalışanların hassasiyetleri düşünülerek tasarlanmalıdır. Çünkü aydınlatma çalışanların sağlığını ve iş güvenliğini direkt etkileyen faktörlerin başında yer almaktadır. Yetersiz vede uygunsuz aydınlatma koşullarında, öncelikle göz yorgunluğu olabilir yada loş ışığın etkilemesiyle bedensel yorgunluk oluşabilir ve bu olaylar iş kazaların davetiye çıkarmaktadırlar.
İş yerlerinin, faaliyet gösterilen sektöre ve çalışma koşullarına bağlı olarak doğru aydınlatılması gerekmektedir ve yapılan işin niteliklerine göre aydınlatma ihtiyacı değişebilir. Genelde aydınlatma ya doğal yollardan ya da yapay yollardan sağlanır. Yeşil binaların çoğaldığı ve enerji tasarrufunun önemsendiği günümüzde doğal aydınlatmanın da önemi artmaktadır. Ofis mimarisinde bugün tercih edilen yaklaşım şekli, doğal ışıktan en fazla yararlanma şeklidir.
Aydınlatma denilince tamamı elektrik enerjisine ve lamba düzeneğine dayalı aydınlatma ile gün ışığını birlikte en verimli şekilde kullanabilmek kastedilmelidir. Bu nedenle gece ve gündüz çalışılan işyerlerinde bunlar düşünülerek aydınlatma tasarlanmalıdır. Yapay aydınlatmaya göre çok daha fazla ışık gücüne sahip olan gün ışığının çalışanlar üzerinde olumlu etkileri vardır ve güneşli bir günde gölgede aydınlatma şiddeti 10 bin lüks değerindedir. Oysa yapay aydınlatma ile çalışma ortamlarında sağlanan aydınlatma şiddeti ortalama 500 lüks civarındadır.
Gerekli ölçümler yapıldıktan sonra ortaya çıkacak aydınlık şiddetinin, standartlara uygun ve en yüksek ve en düşük sınırlar arasında olması gerekmektedir. Bu ölçümler işyerlerindeki çalışma ortamlarında sağlanan ışık şiddetlerinin uygunluğunu tespit etmek için yapılmaktadır.
Aydınlatma düzeyi çok önemlidir, çalışan net ve görmesi gerektiği gibi göremediği bir şey üzerinde doğru şekilde çalışamaz. Aydınlatmanın verimliliği olumlu yönde etkiledği aynı zamanda çalışanların dikkat düzeyini etkilediği bilinmektedir.
Aydınlatma sadece üretim yapılan işyerleri değil tüm işyerlerini, kurum ve kuruluşları etkiler. Hastaneler, oteller, süpermarketler vb. yerlerde çalışanların yanısıra tüketici ve müşteri psikolojisi açısından da çok önemli bir yere sahiptir.
Test ve ölçüm konusunda, ölçüm yapılacak tesislerinde üzerine düşen bazı sorumluluklar vardır. Ölçüm yapılacak tesis önceden, aydınlatma şiddeti ölçüm noktalarını belirlenmiş olmalıdır ve bu ölçüm noktaları, boş alanlarda yerden 80 santimetre yüksekte, üretim tesislerinde üretim araçlarının üzerinde, ofislerde ise çalışma masaları üzerinde belirlenir.
Bir başka deyişle aydınlatma için ölçüm yapılacak noktalar, çalışma için aydınlatılması gerekli noktalardır. Ölçümler gündüz saatlerinde yapılıyorsa, ölçüm yapılan noktalara doğrudan güneş ışığının gelmemesi gerekmektedir. Firmalar talep ederse ölçümler gece saatlerinde tekrar yapılır.
Test ve ölçüm tamamlandığında bir rapor ortaya çıkarılır. Bu rapor doğrultusunda eğer aydınlatma ölçümleri ile elde edilen değerler olması gereken değerlerden düşük ise firma uyarılır ve önlem alması istenir. Bu önlemler, ilave aydınlatma sistemleri kurulması, ışın kaynaklarının temizlenmesi veya çalışma ortamının daha açık renk boyanması olabilir.
Daha kapsamlı bilgi için iletişim adreslerimizden ve telefon numaralarımızdan uzman ekibimize ulaşabilir, her türlü sorunuza yanıt alabilirsiniz.
