Büyük yada küçük tüm üretim tesislerinde bulunan makinelerin neredeyse hepsi elektrik enerjisiyle çalışır. Söz konusu elektrik olduğunda, iş güvenliği ve personel sağlığı konusunda tehlikeli durumlar oluşabilir. Özellikle sanayide çalışan onlarca elektrikli makine oldukça riskli durumlar oluşturabilir.
Bir işyerinde elektrik konusundan alınacak birçok güvenlik tedbiri vardır. İşyerinde tam zamanlı bir elektrik teknisyeni çalıştırmak, gerekli noktalarda yalıtım ve izolasyonun yapılması, elektrik dağıtım panolarının ayrı bir alanda bulundurulması vb. gibi güvenlik önlemleri pek çok olumsuz durumu engelleyecektir.
Ancak en önemli noktalardan birisi topraklama konusudur. Çünkü topraklama elektrik kaynaklı olan ölümlü kazaların çoğunu bertaraf eder. Elektrik ile çalışan bütün makine ve tezgahların güvenlik gövde topraklamalarının yaptırılmış olmasıdır. Gövde topraklaması, pano topraklamasının dışında her makine veya tezgah üzerinden ayrıca çekilmesi ve uygun bir şekilde topraklama çubukları ile topraklama yapılmasıdır.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından çıkarılan Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği, gövde topraklamalarının dışarıdan görünebilir olması gerektiğini söyler. Yani makineye veya tezgaha bakıldığı zaman normal elektrik hattı dışında bir de topraklama hattı görülmelidir.
İlgili kuruluşta yapılan her türlü topraklama faaliyetinin yıllık olarak periyodik muayene ve kontrollerinin yapılması gerekmektedir. Bu çalışmaların mutlaka yetkili bir elektrikçi tarafından yapılması gerekir. Ayrıca topraklama işleminin de doğru ve konusunda uzman kişiler tarafından yapılmış olması gerekmektedir. Aksi takdirde olumsuz durumlar oluşabilir.
Sabit olmayan makine ve tezgahlar için, her seferinde gövde topraklama hattı değiştirilemeyecek olduğundan dolayı işyerlerinde bulunan kolonlarda topraklanmış uçlar bulundurulur. Bu tezgah veya makinelerin gövdeleri, yakında bulunan bir kolon üzerindeki bu topraklama uçları bağlanarak güvenlik sağlanmış olur.
Elektrik konusundaki her bir güvenlik işleminin titizlikle ve İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Yönetmeliği ’ndeki yönergeleri dikkate alarak yapmak gerekir. İşyerinde yaşanan kazaların çok büyük bir kısmı eğitimsizlik yüzünden meydana gelmektedir. İşverenden personeli güvenik konularında belli periyotlarla bilgilendirmesi beklenir.
Yönetmelikteki yönergeler, gereken her konuda detaylı bilgi ve yapılması gerekenleri anlatmaktadır. Makinelerin aynı koruma düzeni ile ortak korunan açıktaki bütün iletken kısımları, koruma iletkenleri ile birlikte ortak olan bir topraklayıcıya bağlanmalıdır. Birden fazla koruma düzeni eğer seri bağlı olarak kullanılıyorsa, bu zorunluluk, her bir düzen tarafından korunan açıktaki iletken kısımların hepsine ayrı ayrı uygulanır.
Makinelerin nötr noktaları veya bu yoksa her bir jeneratör veya transformatör merkezinin bir faz iletkeni topraklanmak zorundadır. Bunun yanında makinelerin koruma iletkenlerinin, ana ve tamamlayıcı potansiyel dengeleme iletkenlerinin bağlantı sürekliliğini de test etmek, ölçmek ve kontrol etmek zorunludur. Yönetmelikte en büyük direnç değerleri, koruma iletkenleri için gösterilmiştir.
Daha kapsamlı bilgi için iletişim adreslerimizden ve telefon numaralarımızdan uzman ekibimize ulaşabilir, her türlü sorunuza yanıt alabilirsiniz.
