Organik tarım, doğadaki dengeyi koruyan, toprak verimliliğinde devamlılığı sağlayan, hastalık ve zararlıları kontrol altına alarak, doğadaki canlıların devamlılığını sağlayan, doğal kaynakların ve enerjinin optimum kullanımı ile optimum verim alınan bir üretim sistemini ifade etmektedir. Organik tarım, insan, çevre ve ekonomik olarak sürdürülebilir tarımsal üretim sistemini bütünleştiren bir yaklaşım olarak karşımıza çıkmaktadır.
Günümüzde artık konvensiyonel tarım yerini yeni nesil tarım uygulamalarına bırakmak zorunda kalmıştır. tarımsal üretimde hergün bir başka yöntem keşfedilmekte, ve hızlı nüfusu artan dünya için daha az enerji ile daha fazla ürün almaya çalışılmaktadır. Bu gelişmelerin ışığında geçte olsa, elini taşın altına koyması gerektiğini anlayan ülkeler bir adım atmak için birleşerek bazı kriterler belirlemeleri gerektiğine karar kıldılar.
Bunun yanısıra bu konuya duyarlı ulusal ve uluslararası kuruluşlar da tarımsal üretimin belli kriterlere ve standartlara oturtulması yönünde çalışmalara başladılar. İnsanlar artık, daha bilinçli olarak gıda pazarında güvenli olduğu garanti edilen ürünler aramaya başlamışlardır. Söz konusu gıda güvenliği olduğunda, kapsam içerisinde, gıda maddelerinin doğal olmayan bileşenler içermemesi ya da bu bileşenlerin zararsız veya kabul edilebilir bir seviyede tutulması, gıda üretiminde temizlik ve hijyen koşullarına mutlaka uyulması , gıdaların çeşitli üretim aşamalarında çevre ile ilişkilere önem verilmesi, üretim faaliyetlerinin insanların sağlığı ve refahını ön planda tutması gibi pek çok husus titizlikler değerlendirilmelidir.
AB pazarında ticaretine devam eden perakendeciler de, bu endişelerden yola çıkarak, müşterilerine sundukları ürünlerin güvenli olduğunu ve sürdürülebilir olma prensibine bağlı kalınarak üretildiğini garanti etmek üzere bir araya gelmişler. İnsani duygularla ve doğayı korumak endişesi ile yola çıkan bu grup daha sonra 1997 yılında Avrupa Perakendeciler Ürün Çalışma Grubu’nu kurmuşlardır (Euro Retailer Produce Working Group, EUREP).
EUREPGAP Teknik ve Standartlar Komitesi’nin bu çalışmaları kısa sürede dünya üzerinde yayılmış ve her ülke kendi ulusal sistemlerini kurmuşlardır. Örneğin Şili’de ChileGAP, Çin’de ChinaGAP, Japonya’da JGAP bu şekilde ortaya çıkmıştır. Böyle olunca EUREPGAP, 2007 yılında bir karar alarak ismini GLOBALGAP olarak değiştirmiştir.
Tüm dünya ülkeleri tarafından kabul görmüş ve GLOBALGAP adını alan standartlar geliştirilmiştir. Türkiye'de de aynı esaslara dayanan İyi Tarım Uygulamaları Yönetmeliği yayınlanmıştır. İyi Tarım Uygulamaları Tehlike Önleme, Tehlike Analizi (HACCP) Zararlılarla Entegre Mücadele (IPM) ve Entegre Ürün Yetiştiriciliği (ICM) ilkelerini baz alarak, çiftçilikle ilgili metotların ve teknolojilerin sürekli gelişmesini destekler.
İyi tarım Uygulamaları sertifikasına sahip ürünün; kimyasal, fiziksel, mikrobiyolojik kalıntılar içermediği, çevreyi kirletmeden ve doğal dengeye zarar vermeden üretildiği; üretimi sırasında insan, işçi ve diğer canlıların olumsuz etkilenmediği; üretildiği ve tüketildiği ülkelerin tarımsal mevzuatına uygun olduğu anlaşılır.
Aslında, uygulama başladığında ilk olarak yaş meyve ve sebzelerin AB ülkelerine girişinde bir ön koşul olarak aranmaya başlanmıştır. Bu şekilde bu belge, Avrupa Birliği perakendeci firmalarının tüketicilere sağladığı bir ürün izleme garantisi olmuştur. Tüketiciler, aldıkları herhangi bir tarımsal ürünün, temizlik ve hijyen bakımından riskli olmadığından, üretim aşamalarında çevreye bir zarar verilmediğinden emin olmaktadırlar.
Avrupa Birliği ülkelerine tarımsal ürün ihraç eden kuruluşlar, ürünlerinin istenen koşulları sağladığını perakendeci firmalar aracılığı ile tüketicilere ispat etmek için, bu belgeyi almak zorunda kalmaktadır. GLOBALGAP Belgesi, üretici firmaların gerekli koşulları sağladığını gösteren ve tarafsız ve bağımsız kuruluşlar tarafından verilen bir belgedir. Ürünlerin Avrupa Birliği pazarlarına girebilmesi için zorunlu bir belge mahiyetindedir.
Bu sistem tüketicilerinde aldıları üründen beklentileri yükseltmekte ve onları daha bilinçli seçimler yapmaya teşvik etmektedir. Ülkemizde de aynı anlayış hızla gelişmeye başlamıştır ve bazı büyük perakendeci kuruluşlar, müşterilerine sundukları ürünlerin güvenilirliğini gösteren bir kanıt olarak üreticilerden GLOBALGAP Belgesi olan ürünler talep etmektedirler.
Tarımsal ürünlerde gıda kalitesini yükseltmek, tarımsal üretimin verimliliğini yükseltmek, ekolojik dengeyi kollamak ve doğayı korumak, doğal kaynakların verimli şekilde kullanılmasını sağlamak, bugünün üretim teknolojileri ile geleneksel tarım yöntemlerini harmanlamak, üreticilerin, tüketicilerin ve genel olarak toplumun yaşam kalitesini yükseltmek GLOBALGAP sisteminin temel esaslarını oluşturmaktadır.
Tüketicilerde satın aldıkları gıdaların, kimyasal, fiziksel ve mikrobiyolojik bakımdan zararlı olmadığından, üretici kuruluşların üretim faaliyeti ile çevreye ve doğal dengeye zarar vermediğinden, yasal düzenlemelere uygun olarak üretildiğinden ve üretim faaliyetlerinde çalışan kişilerin sağlık ve güvenliklerinin sağlanması konusunda gereken bütün önlemlerin alındığından emin olmak istemektedirler.
Tüketicilerin bu haklı beklentilerini karşılayabilmek için GLOBALGAP Sistemi, tarım sektöründe bir kalite sistemi olarak geliştirilmiştir. Tarladaki üretime odaklanmıştır ve entegre tarım prensiplerini benimsemiştir. Gıda güvenliği ve kalitesi açısından HACCP Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları Sistemi ve ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi standartlarına uygundur. Çevre yönetimi açısından ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi, iş sağlığı ve güvenliği açısından da OHSAS 18001 İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Yönetim Sistemi ile paralellik göstermektedir.
Daha kapsamlı bilgi için iletişim adreslerimizden ve telefon numaralarımızdan uzman ekibimize ulaşabilir, her türlü sorunuza yanıt alabilirsiniz.
